Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9/1945: Dấu mốc vàng son trong lịch sử dân tộc, niềm tự hào bất diệt

Nguyễn Minh Quốc Việt
Thành viên CLB Lý luận trẻ
Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại TP. Đà Nẵng

(tuoitreapagmientrung.org.vn) - Năm 2025 đánh dấu một chặng đường lịch sử trọng đại của dân tộc Việt Nam - 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây không chỉ là một ngày nghỉ lễ mà còn là dịp để chúng ta ôn lại những trang sử hào hùng của cha ông.

Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đất nước ta ở trong tình cảnh vô cùng ngột ngạt và bi thương. Về chính trị, Việt Nam bị thực dân Pháp đô hộ gần 90 năm (1858-1945), lại rơi vào ách thống trị kép khi phát xít Nhật kéo vào (1940-1945). Nhân dân bị áp bức, mất hết quyền tự do, dân tộc đứng trước nguy cơ bị đồng hóa và diệt vong.

Về kinh tế - xã hội, đất nước bị vơ vét tàn bạo để phục vụ chiến tranh, tài nguyên cạn kiệt, sản xuất đình đốn. Đặc biệt, năm 1945 đã xảy ra nạn đói khủng khiếp, khiến hơn 2 triệu đồng bào chết đói. Có thể nói, trước Cách mạng Tháng Tám, dân tộc ta sống trong cảnh “một cổ hai tròng”, nhân dân lầm than, đất nước điêu tàn. Nhưng cũng chính từ trong bóng tối ấy, ánh sáng cách mạng đã bùng lên, đưa dân tộc bước sang kỷ nguyên độc lập, tự do.

Với lòng yêu nước sục sôi và sự lãnh đạo tài tình của Đảng, nhân dân ta đã chớp lấy thời cơ khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh, vùng lên đấu tranh quyết liệt trong 14 ngày đêm (từ 14-8 đến 28-8-1945). Cuộc Tổng khởi nghĩa đã thắng lợi hoàn toàn, đánh dấu sự sụp đổ của chế độ thực dân, phong kiến. Và thời khắc thiêng liêng ấy đã đến vào ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập.

Bản Tuyên ngôn của Người không chỉ là lời tuyên bố độc lập của dân tộc Việt Nam, mà còn là tiếng nói hùng hồn cổ vũ cho các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Chiến thắng ấy mở ra một chân trời mới, lần đầu tiên một dân tộc thuộc địa chiến thắng một đế quốc thực dân, lần đầu tiên một đất nước nhỏ bé đánh bại một cường quốc thời bấy giờ.

Chúng ta có quyền tự hào về những trang sử vàng chói lọi ấy, bởi nó được viết nên bằng máu, bằng sự hy sinh của các bậc tiền nhân và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng. Cách mạng Tháng Tám không chỉ là chiến thắng lịch sử mà còn là bài học kinh nghiệm quý giá, là khởi đầu cho hàng loạt thắng lợi vĩ đại của dân tộc sau này.

Tám mươi năm đã đi qua, nhưng Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 vẫn mãi là mốc son bất diệt trong lịch sử, là ngọn đuốc soi sáng con đường đi lên của đất nước. Thế hệ hôm nay được sống trong hòa bình, độc lập càng thêm thấm thía giá trị của tự do, càng biết ơn sâu sắc công lao của cha ông đã hy sinh vì Tổ quốc.

Chúng ta, những người trẻ hôm nay cần biến niềm tự hào ấy thành hành động cụ thể: học tập, rèn luyện, sáng tạo, cống hiến để xây dựng một Việt Nam giàu mạnh, văn minh, sánh vai cùng bạn bè năm châu. Đó chính là cách tri ân thiết thực nhất với thế hệ đi trước và tiếp bước ngọn lửa cách mạng bất diệt.

Như nhạc sĩ Vũ Hoàng đã viết trong bài hát Khát vọng tuổi trẻ: “Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”.