Lan tỏa thông điệp tự hào dân tộc, sống có lý tưởng

Dương Văn Trí
Thành viên CLB Lý luận trẻ
Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại TP. Đà Nẵng

(tuoitreapagmientrung.org.vn) - “Con người có tổ có tông, như cây có cội như sông có nguồn”: Câu ca dao giản dị ấy đã khắc sâu trong tâm thức mỗi người Việt Nam bài học về đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, nhắc nhở chúng ta phải luôn biết trân trọng cội nguồn, nơi ta sinh ra và lớn lên. Không chỉ dừng lại ở sự tri ân quá khứ, lời nhắc ấy còn khơi dậy niềm tự hào dân tộc - ngọn lửa thiêng liêng trong tim mỗi con người Việt. Từ ngọn lửa ấy, thế hệ hôm nay được hun đúc thêm khát vọng sống có lý tưởng, sẵn sàng cống hiến sức mình cho quê hương, đất nước. Hai yếu tố “tự hào dân tộc” và “sống có lý tưởng” luôn gắn bó mật thiết: tự hào dân tộc là nền tảng nuôi dưỡng lý tưởng sống, còn lý tưởng cao đẹp lại làm giàu thêm niềm tự hào thiêng liêng ấy.

Tự hào dân tộc chính là tình yêu quê hương, đất nước; là niềm kiêu hãnh về lịch sử, truyền thống, văn hóa và con người Việt Nam. Nó được hun đúc từ biết bao thế hệ cha ông đã ngã xuống vì độc lập, tự do. Mỗi dịp kỷ niệm Quốc khánh 2/9, khi lá cờ đỏ sao vàng tung bay khắp nơi, khi cả dân tộc cùng nhìn lại chặng đường gian khổ mà Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng nhân dân ta đã trải qua để giành lại độc lập, trong lòng mỗi người Việt lại dâng lên niềm tự hào và biết ơn sâu sắc. Tự hào dân tộc không chỉ là cảm xúc thiêng liêng mà còn là ý thức trách nhiệm trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa, bảo vệ môi trường sống và góp phần xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh.

Cùng với đó, sống có lý tưởng nghĩa là sống với mục tiêu, hoài bão và ước mơ cao đẹp. Lý tưởng chính là kim chỉ nam định hướng cho hành động, giúp con người có động lực và ý chí vượt qua thử thách. Một học sinh nuôi ước mơ trở thành bác sĩ để cứu người; một nhà khoa học miệt mài nghiên cứu vì lợi ích cộng đồng; một vận động viên quyết tâm mang vinh quang về cho Tổ quốc - tất cả đều minh chứng cho sức mạnh của lý tưởng. Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lý tưởng sống của thế hệ trẻ càng cần gắn liền với trách nhiệm dựng xây quê hương.

Lòng tự hào dân tộc và lý tưởng sống gắn bó khăng khít với nhau. Chính niềm tự hào về truyền thống hào hùng đã thôi thúc con người chọn cho mình lý tưởng sống cao đẹp. Khi có lý tưởng, con người lại càng thấy rõ trách nhiệm của bản thân đối với đất nước, từ đó nuôi dưỡng và làm giàu thêm niềm tự hào dân tộc. Những sinh viên miệt mài học tập để phục vụ công cuộc phát triển đất nước hay những nghệ sĩ, vận động viên, doanh nhân hết lòng cống hiến để nâng tầm vị thế Việt Nam - tất cả đều là sự hòa quyện giữa tự hào dân tộc và lý tưởng sống.

Trong đời sống, mối quan hệ ấy được thể hiện rõ ràng. Trong học tập, thanh niên cần không ngừng rèn luyện tri thức để góp phần phát triển đất nước. Trong lao động, mỗi người cần sáng tạo, trách nhiệm, hết mình vì công việc. Trong sinh hoạt hằng ngày, việc giữ gìn đạo đức, phát huy văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường cũng chính là cách nuôi dưỡng lòng tự hào dân tộc. Đặc biệt, trong những ngày lễ lớn như Quốc khánh 2/9 sắp tới, ta càng thấy rõ vai trò của tuổi trẻ.

Gần chín nghìn tình nguyện viên Thủ đô phục vụ sự kiện A80 có mặt tại sân vận động Hàng Đẫy (Hà Nội). (Nguồn: Báo Nhân Dân).

Hàng nghìn thanh niên đã đăng ký làm tình nguyện viên, tham gia phục vụ các hoạt động của Đại lễ: hướng dẫn khách tham dự, giữ gìn trật tự, hỗ trợ tuyên truyền về lịch sử và văn hóa dân tộc. Đây là minh chứng sống động cho mối quan hệ giữa tự hào dân tộc và sống có lý tưởng. Những việc làm tuy nhỏ nhưng chứa đựng tinh thần trách nhiệm, góp phần làm cho ngày Tết độc lập của dân tộc thêm trang trọng và ý nghĩa.

Tuy vậy, cũng cần phê phán những biểu hiện tiêu cực trái ngược với tinh thần trên: lối sống thực dụng, chỉ lo lợi ích cá nhân; sự buông thả, vô định, thiếu hoài bão; thái độ thờ ơ, bàng quan trước những vấn đề hệ trọng của đất nước. Những biểu hiện ấy không chỉ làm nghèo nàn đời sống tinh thần cá nhân mà còn ảnh hưởng xấu đến sự phát triển chung của xã hội.

Tóm lại, tự hào dân tộc và sống có lý tưởng là hai giá trị tinh thần gắn bó mật thiết, tạo nên sức mạnh to lớn để dân tộc vươn lên. Mỗi người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay, cần nuôi dưỡng lòng tự hào dân tộc, xác định lý tưởng sống cao đẹp và hành động có trách nhiệm. Trong không khí thiêng liêng của những ngày Quốc khánh 2/9 sắp tới, cùng với hình ảnh những đoàn viên, thanh niên tình nguyện hăng hái phục vụ Đại lễ, chúng ta càng có thêm niềm tin và khát vọng về một Việt Nam hùng cường, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu.